Ben jij al wel eens van huid gewisseld?
Mijn moeder was 40 toen ik geboren werd. Het zorgde voor een relatief groot generatie verschil. Mijn ouders zijn opgegroeid met de armoede van de dertiger jaren crisis, invloed van strenge normen vanuit religie op het dagelijks leven, de angst (en eveneens armoede) uit tweede wereldoorlog en de watersnoodramp. Ik ben opgegroeid met de toenemende welvaart, ontzuiling en vrijheden van de jaren 70, 80, 90 en verder. Het heeft er voor gezorgd dat ik makkelijk in de omgang ben met ouderen maar ook vaak ouder geschat word dan ik ben. Ook bracht het me dat ik makkelijk met mensen mee kan reizen in zware thema’s en levensfasen met ook weer een andere kant: “He Ingrid, niet zo serieus!”
Het was een klus om de zwaarte los te laten. Hoe zeer ik hem ook ontvluchtte. Hij leek aan me vast te blijven zitten en ik leek er ergens ook niet zonder te kunnen. Ook aan die dingen waar we last van hebben, kunnen we gehecht zijn. Ik wist ook niet zo goed hoe ik dat moest doen: loslaten. Het leek om me heen te zitten zoals mijn huid om mij heen zit. En ik denk dat dat dan ook wel een voor mij passende metafoor is.
Het vervellen van de huid is voor sommige dieren een noodzakelijk proces om te kunnen groeien: het vel wordt op den duur te klein voor het dier. Vervellen vraagt dus om een proces. Ook het opbouwen van een nieuwe mentale huid kan je vergelijken met vervellen. Mentaal vervellen. Het is niet een knop die je om kan zetten of een kwestie van andere kleding aan doen, andere vrienden of werk zoeken. Er gaat een proces aan vooraf voordat ‘de tijd rijp is’ en het vervellen zelf is ook een proces.
Een nieuwe mentale huid gaat gepaard met rouw want je verliest namelijk ook iets. En ook al verlang je er naar om het los te laten ……je bent er ook aan gehecht. Zo ben ik hierin ook alle rouwfasen doorlopen:
Ontkenning: Nee joh, dan ken je mij niet goed, ik hou juist van een feestje!
Protesteren: Nou, dat valt toch wel mee. Ik ben toch niet altijd serieus!
Onderhandelen: Ik hoop toch dat je ziet dat ik ook heel vrolijk van aard, ben (vanuit boos, bang, bedroefd)
Verdriet: Mhhhhh, nu is het de zoveelste keer dat ik er op gewezen wordt. Ik geloof dat ik het begin te begrijpen. (terneergeslagen gevoel). In deze fase ging ik voelen hoe bang ik ook was om door de zwaarte bedolven te worden en konden er tranen gaan stromen.
Accepteren, vergeven: Ja, ik ben vaak serieus. Het mag soms wel wat minder zwaar. Vooral voor mijzelf. Ik zie nu hoe ik dat heb meegenomen uit mijn gezin van herkomst en ook wat ik daarin zelf heb te doen. Het is ok. Het heeft me ook veel gebracht. Nu ik het zie kan ik het anders gaan doen. Meer zoals goed is voor mij.
In een gedichtenbundel van Toon Hermans, die op dit moment op mijn nachtkastje ligt, las ik dit prachtige gedicht over de weg van rouw en het verwelkomen van het nieuwe. Ik zou het niet mooier kunnen verwoorden.
Keerpunt
Tranen lopen langs mijn ruit
Huil maar hemel, huil maar uit
Hoor je hoe de storm opsteekt
Nu het hemelwater breekt
Zie je hoe de wolken varen
Die de nieuwe lente baren
Tranen lopen langs mijn ruit
Maar ik gooi de rooie loper uit
Toon Hermans
Uit: Van de schaduw en het licht
